SFERO DÖKME DEMİR, GRİ DÖKME DEMİR(PİK)‘E GÖRE OLDUKÇA MUKAVEMETLİ BİR MALZEMEDİR:
Sfero dökme demirçeliğinkine
benzer bir matris içinde dağılmışKÜRE
ŞEKİLLİ grafitlerden oluşan bir yapıya sahiptir.Mikro
yapı açısından Gri dökme demirden yegane ayrıcalığı grafitlerin şeklidir.
Sfero dökme demirler, gri dökme demirin başlıca avantajları (düşük ergime
derecesi, iyi akışkanlık ve dökülebilme mükemmel işlenebilme ve iyi kesme
mukavemeti) ile çeliğin mühendislik yönünden avantajlarına (yüksek mukavemet,
tokluk, süneklik, sıcak işlenebilme ve sertleşme) sahip bir malzemedir.
Yani sfero dökme demirler mekanik
özellikleri bakımından çelik döküme özdeş, üretim yöntemi açısından dökme demir
karakteri taşıyan özel bir malzemedir.
Gri dökme demir ve sfero dökme demir
kimyasal bileşimleri (kükürt ve magnezyum haricinde) esas olarak birbirinin aynı
olmasına rağmen bu iki dökme demir oldukça farklı katılaşırlar. Bu farklılık
malzemenin mekanik özelliklerinide değiştirmektedir.
Mikro yapı açısından sfero dökme
demirin gri dökme demirden yegane farklılığı grafitlerin şeklidir. Gri dökme
demirde grafitler keskin köşeli olduğundan gerilim yükselmesine sebebiyet
verirler. Bir anlamda ÇENTİK ETKİSİ yaratırlar. Malzemeye yapılacak yüklemelerde
oluşabilecek çatlaklar önce bu kısımlardan başlar.
Grafitler ayrıca matriste bir
devamsızlık yarattığından metal zayıf ve gevrek olur. Metal matrisin çekme
mukavemeti 60-100 Kg/mm²civarında
olduğu halde, Gri Dökme Demirin mukavemeti 18 - 30 kg/mm²dir.
Eğer gri dökme demirdeki gib keskin köşeli grafit yapısı, sfero dökme demirdeki
gibi keskin köşeli grafit yapısına dönüştürülürse matris devamlılığı çok daha az
bozulacak ve çentik etkisi yaratmayan küresel grafitler malzeme mukavemetini
arttıracaktır.
Sfero dökme demirin çekme
mukavemeti gri dökme demirden çok daha az yüksektir. Buda malzeme mukavemetini
arttırmaktadır.
Sfero malzemenin gri dökme demire
göre çekme mukavemetinin yüksek oluşu aynı amaçla kullanılacak Baca Kapağı ve
Yağmursuyu Izgaralarında %100'e varan oranlarda ağırlık tasarrufuna sebep
olmaktadır.